Geslaagde thema bijeenkomst het Alternatief

Van moet naar moed: we moeten ‘stout’ worden!

Afrekenen met de afrekencultuur in Den Haag: wat is jouw alternatief?

Verslag van netwerkbijeenkomst over ‘Het Alternatief’ Innovatiehuis ’s-Hertogenbosch, 15 november 2013

Op 15 november kwamen zo’n 60 docenten, managers, bestuurders en beleidsmakers uit het mbo veld bij elkaar. Eén ding hebben ze gemeen: ze zijn allemaal geïnspireerd door ‘Het Alternatief’ van Rene Kneyber en Jelmer Evers. Dit boek opent de aanval op de Haagse afrekencultuur. We moeten  sturen op vakmanschap en vertrouwen en ophouden met afvinklijstjes en scoretabellen. Het Nederlandse onderwijs staat op een keerpunt: gaat we door op de heilloze, doodlopende weg van het afrekenen of kiezen we voor een alternatief? Hoe denken de gastsprekers en de deelnemers er over? Wat spreekt hen aan? Wat gaan zij zelf doen?

Enkele Quotes van Bussemaker kun je hier zien :

http://www.youtube.com/watch?v=b-EzonUmMcg

 ‘Inspectie moet dienend zijn aan de onderwijspraktijk’
 ‘Docenten zijn professionals van nature: ze moeten ruimte krijgen maar deze ook verdienen’
‘Overvleugel inspectiekader met de eigen kwaliteitsvisie’

Perspectief 1: Frank van Hout, lid College van Bestuur Friesland College
Ik geloof niet in het alternatief, meer in een alternatief of meerdere alternatieven.’
‘Uitdaging in onderwijs niet vereenvoudigen tot losse elementen. Minder les, kleinere klassen, betere docenten: is niet genoeg voor hét alternatief, maar onderdelen van een alternatief. ‘

Frank, neemt ons mee door de vijf delen van het boek ( zie FrankvHout.pdf). Centraal in zijn verhaal staat de boodschap dat een alternatief uit moet gaan van tweerichtingsverkeer. Een piramide, ook omgekeerd, impliceert eenrichtingsverkeer. Niet alle gewicht moet onderaan worden gelegd, maar er moet een goede balans zijn tussen ruimte geven en verantwoording vragen. De balans tussen lusten en lasten horen bij professional zijn. Niet afrekengericht, maar vanuit een onderzoekende houding echte gesprekken met elkaar voeren. 

Perspectief 2: Michiel Steegers, voorzitter JOB (Jongeren Organisatie Beroepsonderwijs). ‘Vroege selectie is te veel bepalend voor latere keuzes en mogelijkheden.’
‘Als je weet waar je naar toe wilt, komt het andere (taal & rekenen) wel.’

In Nederland worden leerlingen al vroeg afgerekend op de basisschool aan de hand van CITO. Dit heeft grote gevolgen en leerlingen komen al te jong in categorieën. In het beroepsonderwijs is het belangrijk om te waarderen wat iemand kan, welk vakmanschap zit er in, in plaats van af te rekenen op taal en rekenvaardigheden. Als een student kennis nodig heeft in het beroep, gaat hij/zij er wel voor. De motivatie waarom iets nodig is, is belangrijk. Motiveer en spreek de student aan op vakmanschap. Investeer in goede docenten die dat kunnen.  De JOB enquêtes zijn ook metingen, kijk niet alleen naar de cijfers, benut deze door gesprek te arrangeren tussen studenten(raad), docenten en bestuur.

Perspectief 3: Marjolein Held docent en voorzitter BVMBO
‘docent die het verschil wil maken, moet wel werken in een omgeving waar dat kan’
‘in gesprek blijkt dat bestuurders en docenten hetzelfde denken’

Marjolein geeft een inkijk in ‘Teacher in the lead’. Een expeditie waarin bestuurders en docenten samen op zoek gaan naar het juiste pad in de eigen onderwijsorganisatie, waarbij de mbo-docent in 2020 zelf aan het roer staat van goed onderwijs. Het symbool is een Inuksuk: een wegwijzer opgebouwd uit verschillende stenen; die staat voor kracht, leiderschap en daadkracht. Niet meelopen, maar kritisch volgen en op inhoud vragen stellen. Vormgeven aan teacher in the lead door in gesprek te gaan met bestuursleden en begrijpen waarom keuzes gemaakt worden. Niet blijven hangen wat niet kan, maar in oplossingen denken. Eigenlijk is het alternatief al begonnen!
Op het Graafschap College zijn een aantal leraren in beweging gekomen om mee te praten over de ontwikkeling van het beleid:

http://www.leraar24.nl/video/5032

Perspectief 4: FRANK WEIJERS auteur van het artikel ‘Echte ondernemers worden geen leraar’
Een school is zo goed als de leraren die er werken. En leraren die plezier hebben en zinvolle bijdrage kunnen leveren, presteren beter dan collega’s die er weinig zin in hebben. Het kunnen beschikken over en weten te benutten van professionele ruimte, geeft meer plezier. Biedt leraren ruimte omdat je vertrouwen hebt. En waar dat nog ontbreekt: heb dan de moed om ruimte te laten en creëer tegelijkertijd een cultuur van gedeelde verwachtingen (tweerichting) en feedback. Als een  leidinggevende onvoldoende vertrouwen heeft in het professioneel handelen van een teamlid, wordt er gestuurd en de professionele ruimte in beslag genomen. De presentatie van Frank Weijers kun je hier terugvinden FrankWeijers.pdf